Description
Δεν αρκεί να αποφεύγουμε την «ηθοποιία» για τον εαυτό μας. Είναι ανάγκη να ριψοκινδυνεύουμε στο θανάσιμο αγώνα των άλλων για την αλήθεια αλλά και κόντρα στην ψευτιά των άλλων. Εκείνο που πρέπει να κάνουμε συνείδηση είναι ότι ο ανθρωπιστής δεν αγωνίζεται με εξασφαλισμένη τη νίκη. Ριψοκινδυνεύει το αποτέλεσμα της προσπάθειάς του αν και γι’ αυτό πολεμάει.
Η ευτυχία δεν μπορεί ν’ αναζητηθεί σε κατάσταση εσωτερικής παθητικότητας. Αντίθετα, απαιτείται πλούσια οργανική συναισθηματική ζωή. Αν ρυθμίζει μόνο η λογική τις κοινωνικές μας σχέσεις, έχουμε εξασφαλισμένη την αποξένωση. Το συναίσθημα, η έντονη χαρά, η έντονη λύπη, ο θαυμασμός, η έκπληξη, η αγανάκτηση, ο θυμός, η στοργή είναι τα στοιχεία που χρωματίζουν τη ζωή μας, μας συνενώνουν, μας αποκαλύπτουν διευκολύνοντας έτσι τους δεσμούς μας. Η δυσπιστία, η καχυποψία, η ειρωνεία μας ποτίζουν συχνά τόσο βαθιά, που καταστρέφουμε τα καθαρότερα συναισθήματα με μιαν άστοχη κι επιθετική κουβέντα, επειδή έχουμε παρεξηγήσει τις προθέσεις του άλλου.
«Όποιος ποτέ σώσει μια μόνο ζωή είναι σαν νά 'χει σώσει τον κόσμο ολόκληρο. Όποιος ποτέ καταστρέψει μια μόνο ζωή, είναι σαν νά χει καταστρέψει τον κόσμο ολόκληρο».
Ο σημερινός άνθρωπος νιώθει, έντονη ανάγκη να υπερνικήσει τη μοναξιά του. Η μοναξιά αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά πηγάζει από την αδυναμία του να θεμελιώσει ένα δεσμό σε γερές, στέρεες βάσεις. Είναι τώρα φανερό πως ο άνθρωπος χωρίς ζωντανή εσωτερική ζωή απομακρύνεται από την προσπάθεια να γνωρίσει τον εαυτό του και επομένως από την ηθική του προώθηση. Ούτε τις ελλείψεις του πασχίζει να εξαλείψει, ούτε τον εγωισμό του να περιορίσει, ούτε αποβάλλει την τάση να κατηγορεί υπερβολικά τους άλλους. Και έχει πολλές φορές αποδειχτεί πόσο είναι αδύνατο να ωριμάσει κανείς ηθικά, όταν αγνοεί τις σκοτεινές γωνιές του συνειδητού και του υποσυνείδητου.
Να τι πρέπει νά έχουμε στο νου: Εμείς είμαστε οι πολίτες κι οι εκπαιδευτές. Εμείς θα μάθουμε τον κόσμο νά ναι ελεύθερος στη σκέψη για να παλέψει να γίνει ελεύθερος αργότερα στην πράξη. Για να το πετύχουμε αυτό ούτε φανατισμούς που φουσκώνουν «το εγώ μας» χρειαζόμαστε, ούτε δόγματα που φυλακίζουν την κρίση. Το να φροντίζεις να υπάρχει ελευθερία και όχι σκλαβιά, ειρήνη και όχι πόλεμος, ευημερία και όχι αθλιότητα, δεν απαιτεί μια ριζική μεταμόρφωση του εαυτού σου;
Σεβασμός λοιπόν στην ανθρώπινη προσωπικότητα, ανιδιοτελής καλλιέργειά της και συνεχής διάλογος, να ποια είναι τα όπλα για να γίνουν οι άνθρωποι πιο ανεξάρτητοι και πιο απελευθερωμένοι από τα δόγματα. Με το σεβασμό της προσωπικότητας θα εξασφαλιστεί η ύπαρξη από τις κυριαρχικές τάσεις των αυθεντιών. Με την καλλιέργεια θ’ ανακαλύψει την ελευθερία. Και με το διάλογο θ’ αναζητάει συνέχεια καινούριες προσωπικές και κοσμικές αλήθειες.